اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 385 |
| تعداد مقالات | 3,170 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,342,456 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,937,456 |
کانت و نقش علیت در ساختن تجربه و تعین تجربی زمان | ||
| فلسفه غرب | ||
| دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 9، اردیبهشت 1403، صفحه 67-84 اصل مقاله (313.11 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/wp.2024.20489.1085 | ||
| نویسندگان | ||
| علی شاد* 1؛ مهدی منفرد2 | ||
| 1دانشجوی دکتری فلسفة تطبیقی، دانشگاه قم، قم، ایران | ||
| 2دانشیار گروه فلسفه، دانشکده الهیات، دانشگاه قم، قم، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 19 خرداد 1403، تاریخ بازنگری: 18 تیر 1403، تاریخ پذیرش: 28 مهر 1403 | ||
| چکیده | ||
| علیت و زمان، محوریترین موضوعات فلسفة کانت هستند. کانت امکان شناخت نمودها به‌عنوان ابژههای تجربه را با قانون علیت میسر می‌داند و در نسبت زمانی، متعین میسازد. او در پاسخ به هیوم که علیت را صرفاً تجربی شمرده و آن را به عادت و خو گرفتن انسان وابسته میدانست، به استقرایی بودن دیدگاه وی پاسخ میدهد و علیت را پیشینی معرفی می‌کند. نزد کانت، میان بازنماییهای انسان، نظمی وجود دارد که در این نظم، حالت کنونی که رخ داده است، با یک حالت پیشین و گذشته همبسته است؛ این همبستگی هنوز نامتعین است. به نظر کانت، تعین پدیدة کنونی به پدیدة گذشته، با زمان امکانپذیر است؛ بر این اساس، این توالی ذهنی به توالی عینی تبدیل میگردد و نمودها از راه معین شدن با نسبت زمانی خود، متعین میشوند. کانت از این فرایند، درک تجربی از توالی زمانی را برای انسان فراهم مینماید. از سوی دیگر، در باور کانت، علیت از راه درک حسی و مقایسة پدیدهها با تکرار و به‌شکل یکسان و با یک روش که به‌دنبال نمودهای قبلی است، به‌دست نمیآید، بلکه علیت نیز نزد وی، پیشینی است. علاوه بر این، کانت در هر گونه گذر از یک حالت به حالت دیگر، زمان را داخل می‌کند و بر اساس آن، به تعین تجربی زمان میپردازد. از دید وی، برای تعین زمانی نمودها، روابط در خود نمودها نیست که در زمان تقرر داشته باشند، بلکه پیوندهای زمان، ساختاری تجربی دارند که ما این نمودها را مطابق با این ساختار، به‌صورت متعلق ادراکات حسی یک تجربة واحد، به‌کمک اصول پیشینی، به‌نحو عینی، متعین میسازیم. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| علیت؛ شاکلهسازی؛ مقولات؛ آنالوژی؛ تجربه؛ زمان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Role of Causality in Constituting Experience and Empirical Determination of Time as viewed by Kant | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Shad1؛ Mahdi Monfared2 | ||
| 1PhD Student in Comparative Philosophy, University of Qom, Qom, Iran | ||
| 2Associate Professor, Department of Philosophy, Faculty of Theology, University of Qom, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Causality and time are the most central subjects in Kant's philosophy. He considers phenomena as objects of experience that are possible only with the law of causality and determines them in temporal relation. Kant responded to Hume who considered causality to be purely empirical and habit-based, and saw the causality to be a priori. For Kant, there is an order among human representations; the current state in this order is correlated to a prior and past state, and this correlation is still undetermined. Determining the current phenomenon from the past phenomenon is possible through time; so this mental sequence becomes an objective sequence, and phenomena are determined through their temporal determination. This process for Kant makes possible an empirical understanding of the time sequence. Causality does not occur through sensory perception and comparison of phenomena by repetition, uniformly, and through a succession of previous phenomena; rather, causality is an a priori concept. Kant introduces time in any transition from one state to another state and thus deals with the empirical determination of time. From Kant's point of view, the relationships are not in the phenomena, but the links of time have an empirical structure, according to which we determine objectively these phenomena as perceptual objects of a single experience with the help of A Priori Principles. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| causality, schematism, categories, analogy, experience, time | ||
| مراجع | ||
|
ارسطو (1377) متافیزیک، ترجمۀ شرفالدین خراسانی، تهران: حکمت.##
باردون، آدریان (1400) تاریخچۀ زمان، ترجمۀ حسن امیری آرا، تهران: کرگدن.##
برونوسکی، ج.؛ مازلیش، بروس (1378) سیر اندیشه در غرب، ترجمۀ کاظم فیروزمند، تبریز: اختر.##
کاپلستون، فردریک چارلز (1396) تاریخ فلسفه، ج1، یونان و روم، ترجمۀ سیدجلالالدین مجتبوی، تهران: علمی و فرهنگی.##
کانت، ایمانوئل (1401ب) نقد عقل عملی، ترجمۀ سیدمسعود حسینی، تهران: نشر نی.##
کانت، ایمانوئل (1401ج) نقد قوۀ حکم، ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی.##
کانت، ایمانوئل، (1401الف) نقد عقل محض، ترجمۀ بهروز نظری، تهران: ققنوس.##
کورنر، اشتفان (1399) فلسفۀ کانت، ترجمۀ عزتاله فولادوند، تهران: خوارزمی.##
لایبنیتس، گتفرید ویلهلم (1375) منادولوژی، ترجمۀ یحیی مهدوی، تهران: خوارزمی.##
ماحوزی، رضا (1401) فلسفۀ علم کانت، تهران: مؤسسۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی.##
هارتناک، یوستوس (1376) نظریۀ شناخت کانت، ترجمۀ علی حقی، تهران: علمی و فرهنگی.##
هیوم، دیوید (1396) رسالهای دربارۀ طبیعت آدمی، ترجمۀ جلال پیکانی، تهران: ققنوس.##
Buchdahl, G. (1965) Causal Laws and Scientific Theory in the Philosophy of Kant, Oxford, Oxford University Press.##
Ewing, A. C. (1969) Kant’s Treatment of Causality, London: Routledge.##
Hume, David (1955) An Enquiry Concerning Human Understanding, New York: The Liberal Arts Press.##
Watkins, Eric (2005) Kant and Metaphysic of Causality, New York: Cambridge.##
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 84 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 93 |
||