اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 19 |
| تعداد شماره‌ها | 380 |
| تعداد مقالات | 3,141 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,269,909 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,863,843 |
اعتبارسنجی داستان‌های روایی کتب درسی هدیه‌های آسمان (مطالعه موردی: پایه دوم و سوم) | ||
| مطالعات فهم حدیث | ||
| مقاله 2، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 21، مهر 1403، صفحه 33-54 اصل مقاله (444.8 K) | ||
| نوع مقاله: ترویجی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2024.20296.2367 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا نعیمی1؛ یحیی میرحسینی* 2؛ زهرا هاشمی3؛ سید سجاد طباطبایی نژاد4 | ||
| 1دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه میبد. | ||
| 2دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه میبد، میبد، ایران. | ||
| 3استادیار گروه معارف، دانشکده الهیات، دانشگاه میبد، میبد، ایران. | ||
| 4استادیار گروه فرهنگ و تربیت، دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات، دانشگاه امام صادق (ع). | ||
| تاریخ دریافت: 01 خرداد 1403، تاریخ بازنگری: 05 آذر 1403، تاریخ پذیرش: 17 مهر 1403 | ||
| چکیده | ||
| آموزش مفاهیم دینی به کودکان، نیازی لازم و ضروری است که این رسالت در مقطع ابتدایی آموزش و پرورش، بر عهده کتب درسی «هدیه‌های آسمان» گذارده شده و در قالب‌های محتوایی «داستان، شعر، تصویر و انواع فعالیت‌های ذهنی» منتقل می‌گردد. بخش زیادی از داستان‌های این کتب، دارای خاستگاه روایی هستند. حال با توجه به مرجعیت آموزشی این کتاب‌ها و با عطف نظر به نفوذ و گستره این داستان‌ها در طیف وسیعی از کودکان، بررسی دقیق این داستان‌ها ضرورت می‌یابد؛ بویژه آن‌که تا چه اندازه می‌توان به خاستگاه این روایات اعتماد و اطمینان داشت و اصل داستان، تا چه میزان مورد پذیرش است. در این مطالعه با روش توصیفی– تحلیلی، 18 داستان دوره اول ابتدایی (پایه‌های دوم و سوم) با منشأ روایی، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد: در مرحله تألیف، سند برخی از روایات، ضعیف و معیوب است و پاره‌ای از داستان‌ها، اصلا خاستگاه روایی ندارد و به عبارتی با حدیث‌نما مواجهیم. ضعف‌های محتوایی و ساخت داستان بر اساس ترکیب دو یا چند حدیث متفاوت، نمونه‌هایی دیگر از نقدهاست که پیشنهاد اصلاح، تکمیل یا جایگزین ارائه شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کتاب هدیه‌های آسمان؛ اعتبارسنجی؛ داستان‌های روایی؛ نقد درونی؛ نقد بیرونی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Validation of the Hadith-based Stories in “Hediahay-e Asaman” Textbooks: A Case Study of the Second and Third Grades of Primary Schools | ||
| نویسندگان [English] | ||
| zahra Naeimi1؛ Yahya Mirhoseini2؛ Zahra Hashemi3؛ Sayed Sajjad Tabatabaeenejad4 | ||
| 1Master’s Student of Meybod University. | ||
| 2Associate Professor, Department of Quranic and Hadith Sciences, Faculty of Theology, Maybod University, Maybod, Iran | ||
| 3Assistant Professor, Department of Education, Faculty of Theology, Meybod University, Meybod, Iran. | ||
| 4Assistant Professor, Department of Culture and Education, Faculty of Islamic Studies, Culture and Communication, Imam Sadiq University (AS). | ||
| چکیده [English] | ||
| Considering the necessity of teaching religious concepts to children, primary schools have undertaken the task with “Hediahay-e Asaman” textbooks. These books present the concepts in the form of stories, poems, images, and various mental activities. A good number of the narrated stories are based on hadiths. Given the referential status of the books and the deep impact of their stories on many children, it seems imperative to examine those stories carefully. This examination should address the reliability of the underlying hadiths and, thus, the acceptability of the stories. Using a descriptive-analytical method, the present study analyzes eighteen hadith-based stories in the textbooks of primary school second and third grades. As the results show, some of the hadiths are of weak or defective origins, some of stories are based on quasi-hadiths or no hadiths, and certain contextual and structural problems exist due to the merger of two or more different hadiths. It is therefore, suggested to improve the textbooks by modifying, completing and replacing the problematic stories. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Hediahay-e Asaman Textbooks, Validation, Hadith-based Stories, Internal Criticism, External Criticism | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
ابن‌حیون، نعمان‌بن‌محمد مغربى، شرح الأخبار فی فضائل الأئمة الأطهار علیهم السلام، قم، جامعه مدرسین، 1409ق.
ابن‌شهرآشوب مازندرانى، محمدبن‌على، مناقب آل أبی‌طالب (ع)، قم، علامه، 1379ق.
ابن منظور، محمدبن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1414ق.
_________________________، مختصر تاریخ دمشق، دمشق، دارالفکر، 1402ق.
اربلى، على‌بن‌عیسى، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، تبریز، بنی‌هاشمی، 1381ق.
اردبیلی، محمدبن‌علی، جامع الرواة و ازاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد، بیروت، دارالأضواء، 1403ق.
باهنر، ناصر، آموزش مفاهیم دینی هم‌گام با روانشناسی رشد، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، 1378ش.
بحرانی، هاشم‌بن‌سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، موسسة البعثة؛ قسم الدراسات الإسلامیة، 1415ق.
بهبهانی، محمدباقر، تعلیقه علی منهج المقال، بی‌نا، بی‌جا، بی‌تا.
پازارگادی، مهرنوش، اعتبارسنجی در آموزش عالی، تهران، صباح، 1378ش.
پاکتچی، احمد، نقد متن، تهران، دانشگاه امام صادق (ع)، 1388ش.
حر عاملى، محمدبن‌حسن، وسائل الشیعة، قم، مؤسسة آل‌البیت (ع)، 1409ق.
حیدری‌نسب، علیرضا. "ابن‌شهاب زهری و عداوت اهل بیت علیهم السلام". پژوهش‌های قرآن وحدیث 44، 2(1390ش): 79-99.
خاواس، الین‌ال، اعتبارسنجی در آمریکا، ریشه‌ها، توسعه‌ها و چشم‌اندازهای آینده، ترجمه: حسن‌رضا زین‌آبادی و همکاران، تهران، سازمان سنجش آموزش کشور، 1384ش.
دلبری، سیدمحمد. "تحلیل نقادانه کتاب روش‌های تدریس تعلیمات دینی (هدیه‌های آسمانی)". پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، 23(1402ش): 61-94.
دهخدا، علی اکبر، لغت نامه دهخدا، تهران، روزنه، 1372ش.
زارع‌زردینی، احمد، کاربست نقد بیرونی متن در حدیث شناسی، مشهد، دانشگاه فردوسی، 1397ش.
زروندی رحمانی، محمد. "قاعده انجبار ضعف سند با عمل مشهور". جستارهای فقهی و اصولی 3، 6(1396ش): 9-28. doi:10.22081/jrj.2017.65416
زمخشری، محمودبن‌عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت، دارالکتاب العربی، 1407ق.
شوشتری، محمدتقی، قاموس الرجال، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه، 1410ق.
صدوق، محمدبن‌علی، الأمالی، تهران، کتابچی، 1376ش.
_______________، الخصال، قم، جامعه مدرسین، 1362ش.
_______________، علل الشرائع، قم، کتابفروشى داورى، 1385ش.
_______________، عیون أخبار الرضا (ع)، تهران، جهان، 1378ق.
_______________، من لا یحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین، 1413ق.
طبرسى، احمدبن‌على، الإحتجاج على أهل اللجاج، مشهد، مرتضی،1403ق.
طبرسى، حسن‌بن‌فضل، مکارم الأخلاق، قم، الشریف الرضى، 1412ق.
طبرسى، فضل‌بن‌حسن، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تهران، ناصرخسرو، 1372ش.
طوسى، محمدبن‌حسن، رجال الطوسی، قم، نشر اسلامی، 1373ش.
غفوری، محمد. "بررسی انتقادی گزارش‌های ناظر بر آیه اطعام". تاریخ اسلام 21، 82(1399ش): 7-33.
فاضل‌لنکرانی، محمدجواد. "قاعده تسامح در ادله سنن". فقه و اجتهاد 3، 6(1395ش): 6-33.
فتال‌نیشابورى، محمدبن‌احمد، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، قم، رضى، 1390ش.
قمى، على‌بن‌ابراهیم، تفسیر القمی، قم، دارالکتاب، 1363ش.
قهپایى، عنایةالله، مجمع الرجال، قم، اسماعیلیان، 1364ش.
کراجکى، محمدبن‌على، کنز الفوائد، قم، دارالذخائر، 1410ق.
کشى، محمدبن‌عمر، اختیار معرفة الرجال، قم، موسسة آل‌البیت(ع) لإحیاء التراث، 1404ق.
کلینى، محمدبن‌یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الإسلامیة، 1407ق.
کوفى، فرات‌بن‌ابراهیم، تفسیر فرات الکوفی، تهران، مؤسسة الطبع و النشر فی وزارة الإرشاد الإسلامی، 1410ق.
متقی‌هندی، سیدعلی، کنز العمال، بیروت، مؤسسة الرسالة، 1409ق.
مجلسى، محمدباقر، بحارالأنوار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، 1403ق.
محمدی ری‌شهری، محمد، العلم و الحکمة فی الکتاب و السنة، قم، دارالحدیث، 1390ش.
___________________، پژوهشی درباره حدیث کساء، قم، دارالحدیث، 1397ش.
مفید، محمدبن‌محمد، الإختصاص، قم، الموتمر العالمى لالفیة الشیخ المفید، بی‌تا.
موسی‌پور، نعمت‌الله، اعتبارسنجی (نظری) برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران، تهران، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، 1390ش.
نجاشى، احمدبن‌على، رجال النجاشی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، 1365ش.
نعیمی، زهرا، بررسی سندی و محتوایی داستان‌های روایی کتب درسی هدیه‌های آسمان (پایه‌های دوم و سوم)، به راهنمایی دکتر یحیی میرحسینی و زهرا هاشمی و مشاوره دکتر سید سجاد طباطبایی‌نژاد، دانشگاه میبد، 1401ش.
نوذری، محمود، روانشناسی تحول دینداری، تهران، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1396ش.
ورام‌بن أبی‌فراس، مسعودبن‌عیسى، مجموعة ورّام، قم، مکتبه فقیه، 1410ق. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 54 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 34 |
||