اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 400 |
| تعداد مقالات | 3,255 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,604,933 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,127,185 |
تحلیل دلالتهای اسلامگرایی شیعی در افغانستان معاصر و ظرفیت‌سنجی آن در برون‌رفت از وضعیت موجود | ||
| مطالعات سیاسی جهان اسلام | ||
| دوره 13، شماره 4 - شماره پیاپی 52، دی 1403، صفحه 71-98 اصل مقاله (1 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/psiw.2025.19101.3250 | ||
| نویسنده | ||
| محمدحسن مهدوی* | ||
| مجتمع آموزش عالی تاریخ سیره و تمدن اسلامی، جامعه المصطفی العالمیه، غزنی، افغانستان | ||
| تاریخ دریافت: 30 تیر 1402، تاریخ بازنگری: 07 خرداد 1403، تاریخ پذیرش: 04 اسفند 1403 | ||
| چکیده | ||
| هدف: این نوشتار با هدف تحلیل دلالتهای سیاسی اسلامگرایی شیعی به‌عنوان یکی از جریان‌های مهم فکری سیاسی در تاریخ معاصر افغانستان نوشته شده، و در پی پاسخ به‌این پرسش است که این جریان چه دلالت‌هایی را در عرصه سیاسی-اجتماعی افغانستان پردازش می‌کند و از چه وزنی در ساماندهی وضعیت موجود برخوردار است. روش: بررسی این مسئله در چهارچوب و روش «تحلیل دلالتی‌ـ‌مقایسه‌ای» صورت گرفته است. بر اساس رهیافت دلالتی هر اندیشه متضمن دست کم چهار دلالت تبیینی، بنیادین، هنجاری و راهبردی است که هرکدام به‌‌بخشی از مسائل سیاسی می‌پردازد و در مجموع به‌عنوان منظومه به‌هم‌پیوسته طرحی از ایجاد نظم مطلوب و معیار را نشان می‌دهد. این مقاله نیم نگاهی هم به مقایسه این جریان با اکثریت اسلام سیاسی در افغانستان داشته است تا از خلال آن دسترسی به یافته‌های پژوهش ملموس‌تر نشان داده شود. یافته‌ها: اسلام سیاسی شیعی در افغانستان هرچند به‌علت در اقلیت بودن، مورد بی‌توجهی سیستماتیک و عمدی قرارداشته است، در عرصه سیاسی اجتماعی دلالتهای مهمی را از تبیین بحران تا ارائه بدیل و راهبرد پردازش می‌کند که توجه به‌آن می‌تواند در برون‌رفت از وضعیت موجود و رسیدن به وضعیت مطلوب مد نظر کمک کند. نتیجه گیری: یافته‌های پزوهش نشان می دهد که دلالتهای سیاسی اسلامگرایی شیعی آز آنجا که در تبیین وضعیت موجود بیشتر بر مسائل عینی توجه دارد توانسته است در ارائه بدیل نیز راهکارهای بهتری ارائه نماید. بنابر این نسبت به جریان اکثریت، از ظرفیت بهتری در سامان دهی مطلوب برخوردار بوده و توجه به‌آن می‌تواند در بازبینی تفکر اسلام سیاسی در افغانستان وبرون‌رفت از وضعیت موجود راهگشا باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اسلامگرایی شیعی؛ اسلام سیاسی؛ دلالتهای سیاسی؛ افغانستان معاصر؛ جریان فکری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analysis of the Implications of Shiite Islamism in Contemporary Afghanistan and Its Capacity Assessment in Overcoming the Current Situation | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad hasan Mahdavi | ||
| Higher Education Complex of the History of the Life and Islamic Civilization, Al-Mustafa International University, Ghazni, Afghanistan | ||
| چکیده [English] | ||
| Objective: This paper aims to analyze the political implications of Shiite Islamism as one of the significant political thought movements in contemporary Afghan history. It seeks to answer the question of what implications this movement possesses in the political and social arena of Afghanistan and what weight it carries in organizing the current situation. Method: The analysis of this issue is conducted within the framework and methods of “comparative discourse analysis.” Based on the conceptual framework, each thought entails at least four implications: explanatory, foundational, normative, and strategic, each addressing part of the political issues and collectively depicting a coherent system for establishing an ideal order and standard. This paper also briefly compares this movement with the majority of political Islam in Afghanistan to make research findings more tangible. Findings: Although Shiite political Islam in Afghanistan, due to being a minority, has been subjected to systematic and deliberate neglect, it possesses important implications in the socio-political arena, from explaining crises to offering alternatives and strategies. Attention to these implications could aid in overcoming the current situation and achieving the desired ideal condition. Conclusion: Research findings indicate that the political implications of Shiite Islamism, given its focus on concrete issues in explaining the current situation, have managed to provide better alternatives. Therefore, compared to the majority movement, it possesses greater capacity in organizing positively, and attention to it could facilitate revisiting the thought of political Islam in Afghanistan and finding solutions to the current problems. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Islamism, Shiite Islamism, Political Implications, Contemporary Afghanistan, Intellectual Movement | ||
| مراجع | ||
|
احمدی، علی، (بی‌تا)، شهید مزاری؛ فدرالیسم و آرمان تحقق عدالت اجتماعی، نشریه عدالت و امید؛ ویژه‌نامه شهید مزاری و فدرالیسم در افغانستان، کابل؛ بنیاد.
اخوان‌کاظمی بهرام، (1382)، عدالت در اندیشه‌های سیاسی اسلام، قم؛ بوستان کتاب.
اسپریگنز، توماس، (1389)، فهم نظریه‌های سیاسی، ترجمه فرهنگ رجایی، چاپ ششم، تهران؛ نشر آگه.
بشیریه، حسین، (1382)، عقل در سیاست، تهران؛ نگاه‌معاصر.
بلخی، سیداسماعیل، (1359)، چکامه‌های علامه شهید بلخی، بی‌جا؛ انتشارات بلخی
بلخی، سیداسماعیل، (1364)، خروش آزادی، بی‌جا؛ ارگان نشراتی سیدجمال الدین حسینی.
بلخی، سیداسماعیل، (1368)، دیوان بلخی، بی‌جا؛ ارگان نشراتی سید جمال الدین حسینی.
توسلی‌غرجستانی، (بی‌تا) مولفه‌های جمهوریت در اندیشه شهید مزاری، نشریه عدالت و امید؛ ویژه‌نامه مزاری، جمهوریت و صلح، کابل؛ بنیاد اندیشه.
حبیب الرحمن، (بی‌تا)، جهان‌بینی اسلامی، تهران؛ کمیته نشرات فرهنگی جمعیت اسلامی افغانستان.
حبیبی، ضامن‌علی، (بی‌تا)، فدرالیسم در اندیشه شهید مزاری، نشریه عدالت و امید؛ ویژه‌نامه شهید مزاری و فدرالیسم در افغانستان، کابل؛ بنیاد اندیشه.
حقانی، عبدالحکیم، (1443.ه)، الاماره الاسلامیه و نظامها، بی‌جا؛ نشر مکتبه دارالعلوم الشرعیه.
حقیقت، سیدصادق، (1393)، مبانی اندیشه سیاسی در اسلام، چاپ دوم، قم؛ دانشگاه مفید.
خسروشاهی، سیدهادی، (1370)، نهضت‌های اسلامی افغانستان، تهران؛ دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.
دانش، سرور، مصاحبه با بی‌بی‌سی فارسی، برنامه «به‌عباَرت دیگر»؛ 4/ 9/ 1401.
دولت آبادی، بصیر حمد، (1371)، شناسنامه احزاب و جریانات سیاسی افغانستان، قم؛ نشر مؤلف.
دولت‌آبادی، بصیراحمد، (1387)، شناسنامه افغانستان، چاپ سوم، تهران؛ عرفان.
ربانی، برهان‌الدین، (1391)، خط رهبر (مجموعه سخنرانی)، بی‌جا؛ مرکز تدوین آثار برهان‌الدین ربانی.
روا، الیویه، (1369)، افغانستان، اسلام و نوگرایی سیاسی، ترجمه ابوالحسن سروقد مقدم، مشهد؛ آستان قدس رضوی.
روا، الیویه، (1390)، افغانستان از جهاد تا جنگ‌های داخلی، ترجمه علی عالمی کرمانی، چاپ دوم، تهران؛ نشر عرفان
سجادی، عبدالقیوم، (1388)، گفتان جهانی شدن و اسلام سیاسی پسا طالبان، قم؛ انتشارات مفید.
سعید بابی، (1379)، هراس بنیادین: اروپا مداری و ظهور اسلامگرایی، ترجمه، غلامرضا جمشیدیها و موسی عنبری، تهران؛ انتشارات دانشگاه تهران.
عرفانی یکه ولنگی، قربانعلی، (1372)، حزب وحدت اسلامی افغانستان: ازکنگره تا کنگره، قم؛ نشر سراج.
عطایی، محمدابراهیم، (1384)، نگاهی مختصر به‌تاریخ معاصر افغانستان، ترجمه جمیل الرحمن کامگار، کابل؛ انتشارات میوند.
علیپور، عفت، (1388)، اندیشه سیاسی سیدقطب، تهران: نشر احسان.
غزنوی، جوادی، (1387)، اندیشه‌های کلامی، فقهی و سیاسی آیت‌الله محسنی، قم؛ وحدت‌بخش.
فیاض، محمداسحاق، (بی‌تا) الف، الانموذج فی منهج الحکومه الاسلامیه، بی‌جا؛ بی‌نا.
فیاض، محمداسحاق، (بی‌تا) ب، نموذج لمجموعه اسئله حول موقع المراه فی‌النظام السیاسی الاسلامی، بی‌جا؛ بی‌نا.
کاتب، فیض‌محمد، (1390)، سراج‌التواریخ، ج3 تتمه، کابل؛ انتشارات امیری.
کاتب، فیض‌محمد، (1390)، سراج‌التواریخ، ج4 بخش1، کابل؛ انتشارات امیری.
کاتب، فیض‌محمد، (1390)، سراج‌التواریخ، ج4 بخش3، کابل؛ انتشارات امیری.
منوچهری، عباس، (1388)، نظریه سیاسی پارادایمی، دو فصلنامه پژوهش سیاست نظری، ش6.
منوچهری، عباس، هنری، یدالله، (1393)، دلالتهای سیاسی اندیشه سنائی، مطالعات تاریخ اسلام، ش22.
منوچهری، عباس، (1394)، اندیشه سیاسی به‌مثابه دانش میان رشته‌ای: روایتی دلالتی‌ـ‌پارادایمی، مطالعات اجتماعی: مطالعات میان رشته‌ای در علوم انسانی، ش26.
ماگنوس، رالف اچ و ادن نبی، (1380)، افغانستان، روحانی، مارکس و مجاهد، ترجمه قاسم ملکی، تهران؛ وزارت خارجه.
محسنی، محمدآصف، (1360)، سخنرانی در مشهد ( ا/ 3/ 1360)، تهران؛ نمایندگی حرکت اسلامی.
مرامنامه حزب اسلامی افغانستان (بی‌تا)، بی‌جا، بی‌نا.
مزاری، عبدالعلی، (1373)، فریاد عدالت، قم؛ مؤسسه فرهنگی، تحقیقاتی و آموزشی شهید سجادی.
مزاری، عبدالعلی، (1374)، احیای هویت (مجموعه سخنرانی‌های استاد شهید)، قم؛ سراج.
مزاری، عبدالعلی، (2009)، چراغ راه؛ برگزیده‌ای از سخنرانی‌ها، مصاحبه‌ها و پیام‌های استاد شهید بابه مزاری، گردآورنده: رضا ضیایی، بی‌جا؛ نشر بنیاد رهبر شهید نمایندگی اروپا.
مطهری هلمندی، سیدعلی، (بی‌تا)، جمهوریت در قانون اساسی و اندیشه شهید مزاری، نشریه عدالت و امید، ویژه‌نامه مزاری، جمهوریت و صلح، کابل؛ بنیاد اندیشه، صص47ـ57.
المودودی، ابوالاعلی، (1398.ه)، الخلافه والملک، تعریب احمد ادریس، کویت؛ نشر دارالقلم.
موسوی، سیدعسکر، (1379)، هزاره‌های افغانستان، ترجمه؛ اسدالله شفایی، تهران: سیمرغ.
مهدوی، محمدحسن، (1399)، تحلیل و بررسی دلالتی‌ـ‌تطبیقی جریان‌های فکری در افغانستان معاصر (چپگرایی، اسلام سیاسی و لیبرالیسم)، قم؛ جامعه المصطفی العالمیه، رساله دکتری.
هدایت، محمد، (بی‌تا)، ضرورت تحقق فدرالیسم در افغانستان به‌روایت شهید مزاری، نشریه عدالت و امید، ویژه‌نامه شهید مزاری و فدرالیسم در افغانستان، کابل؛ بنیاد اندیشه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 49 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 36 |
||