تعداد نشریات | 19 |
تعداد شمارهها | 380 |
تعداد مقالات | 3,121 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,250,689 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,844,927 |
مضامین اسلوب قصر در نهج البلاغه | ||
لسان مبین | ||
مقاله 9، دوره 3، شماره 6، اسفند 1390، صفحه 168-191 اصل مقاله (286.47 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
علی اکبر محسنی | ||
استادیار | ||
تاریخ دریافت: 14 فروردین 1390، تاریخ بازنگری: 03 آبان 1390، تاریخ پذیرش: 03 آبان 1390 | ||
چکیده | ||
دربارهی جوانب مختلف نهج البلاغه، پژوهش های شایسته ای صورت گرفته، ولی در مورد یکی از ابعاد مهمّ بلاغی آن، یعنی«اسلوب قصر»، تاکنون مقاله ای نگارش نیافته است. این درحالی است که عرب برای بیان اهمیّت مضمون جملهای، از روشهای تاکیدی گوناگونی بهره می گیرد که مهمترین و مؤکَّدترین آنها، «اسلوب قصر» است. «قصر» یعنی«تخصیص چیزی به چیزی و نفی ماسوای آن به روشی مخصوص». وجه تاکید قصر، آن است که دو جمله در یک عبارت کوتاه فشرده می شوند. روشهای رایج و مشهور آن نیز شش روش: نفی و «الّا»، «ضمیر فصل»، «انّما»، «تقدیم»، «بل، لکن ولا» و «ال جنس» است که در نهج البلاغه نیز استعمال شده اند. این مقاله برآن است تا پس از توضیح کوتاهی دربارهی ویژگیهای فنّی و زیبایی شناختی اسلوب قصر، حسّاس ترین دغدغه های فکری امام علی (ع) را در حوزهی قدرت، حکومت و سیاست با توجّه به این اسلوب، به عنوان قوی ترین شیوهی تاکید سخن مورد بررسی قرار دهد. آن حضرت به این شیوه، مضامین مهمّی را چون: نگاه ابزاری به قدرت و حکومت برای تحقّق عدالت، امنیِت و گسترش آگاهی، ویژگیهای حکومت حقّ همچون: حقّ محوری، بی اعتنایی حاکمان به دنیا و قدرت، صداقت درگفتار و کردار، انتقادپذیری و فروتنی مدیران، آگاهی آنان بر ابعاد دین، انتخاب مشاوران امین، توجّه به آسایش و رفاه عمومی و اجتناب از استبداد، ظلم، خدعه و فشار مالیاتی و... مورد تاکید قرار داده اند. | ||
کلیدواژهها | ||
اسلوب؛ قصر؛ سیاست؛ قدرت؛ اخلاق؛ نهج البلاغه | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Method of “Ghasr” in “Nahj-al-Belaqeh | ||
نویسندگان [English] | ||
. . | ||
چکیده [English] | ||
Nahj-ol-belagha” has been studied from various perspectives, but an important rhetorical feature of this text, namely “the method of Ghasr”, has often been ignored. In Arabic, various emphatic strategies are employed to highlight the significance of topics, the most important of which is “Ghasr”. “Ghasr” means “to dedicate something to something else and to deny its counterarguments using a specific method”. The emphatic point about “Ghasr” is that two sentences are compacted and reduced to one sentence. There are six well known strategies to achieve this as follows: denial and “ella”, “pronoun of fasl”, “ennama”, “taghdim”, “bal, laken, and la”, and “al of jens”, which have been used in “Nahj-ol-belagha”. In the present paper, after a brief explanation of technical and aesthetic features of “method of Ghasr”, an attempt will be made to highlight Imam Ali’s (AS) concerns regarding power, government, and politics. Imam Ali (AS) has employed this rhetorical strategy to discuss and emphasize the following issues: regarding power and governance as tools to materialize justice, security and awareness, propagating justice, ignoring power and worldly benefits by rulers, truthfulness, accepting criticism, humbleness, having a sound command of religion, appointing truthful advisers, avoiding dictatorship and unjust taxes, etc. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
“Method of Ghasr”, politics, Management, “Nahj-ol-belagha | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. *امام علی(ع) .(1386). «نهج البلاغه»، ترجمه: حسین استاد ولی، تهران: انتشارات اسوه، چاپ سوم. 1- الأزهری، خالدبن عبدالله .(1976). «شرح التّصریح علی التّوضیح»، القاهره: داراحیاء الکتب العربیّة. 2- بسیونی، عبدالفتّاح.(1988م). «علم المعانی»، قاهره: مکتبۀ وهبه، الطبعة الاولی. 3- التفتازانی، سعدالدین.(بی تا). « شرح مختصرالمعانی»، قم: دارالذخائر، چاپ سوم. 4- الجرجانی، عبدالقاهر.(1984م). «دلائل الاعجاز»، تحقیق: محمد رشید رضا، بیروت: مطبعة المنار، الطبعة الثالثة. 5- حکیمی، محمّدرضا، محمّد، علیّ .(1358ش). «الحیاة»، 2ج، تهران:دفترنشرفرهنگ اسلامی، چاپ دوّم. 6- دسوقی، علی الاقشهری بن عثمان .(1365). «حاشیۀ دسوقی». 7- الزرکشی، بدرالدّین محمّد .(بی تا). «البرهان فی علوم القرآن»، تحقیق: محمّد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: دارالمعرفه، الطبعة الثّانیّة. 8- السبکی، بهاءالدین .(1360). «عروس الافراح»، افست ایران. 9- سروش، عبدالکریم.(1380ش).«اخلاق خدایان»، تهران: انتشارات طرح نو، چاپ اوّل. 10- السکّاکی، ابویعقوب، یوسف بن ابی بکر.(بی تا). «مفتاح العلوم»، قاهره، مطبعة الحلبی. 11- سیوطی، جلال الدین.(1988م). «الاتقان فی علوم القرآن»، تحقیق: محمّدابوالفضل ابراهیم، قم: فخردین، چاپ اول. 12- الغلایینی، مصطفی .(1388ه). «جامع الدروس العربّیه»، بیروت: المطبعة العصریّه، چاپ دهم. 13- فاضلی، محمد.(1376ش). «دراسة و نقدٌ فی مسائل بلاغیة هامّة»، مشهد:انتشارات دانشگاه فردوسی، الطبعة الثّانیّه. 14- القزوینی، جلال الدّین (الخطیب) .(1985). «الإیضاح فی علوم البلاغه»، قاهره: دارالکتب الاسلامی، الطبعة الاولی. 15- مدنی، سیّدجلال الدّین .(1374ش).«مبانی علوم سیاسی»،تهران: نشرعلّامه طباطبایی، چاپ دوّم. 16- المیدانی، عبدالرّحمان،حسن الحبّنکه.(1416ه). «البلاغة العربیّه»، دمشق: دارالقلم، الطبعة الاولی. 17- الهاشمی السید احمد .(1999م). «جواهرالبلاغه»، بیروت: المکتبه المصریة. 18- الیاس دیب .(1980م). «اسالیب التّأکید فی الّلغة العربیّه»، بیروت: دارالفکر الّلبنانی.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,959 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,245 |