تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 370 |
تعداد مقالات | 3,042 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,097,697 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,734,624 |
آینده نظام سیاسی عراق: پیشرانها و سناریوهای پیشرو | ||
مطالعات سیاسی جهان اسلام | ||
مقاله 6، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 30، شهریور 1398، صفحه 125-146 اصل مقاله (909.3 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/psiw.2019.9667.2401 | ||
نویسندگان | ||
علی اکبر اسدی* 1؛ محمدزمان راستگو2 | ||
1پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
2دانشگاه مدرس | ||
تاریخ دریافت: 05 آذر 1397، تاریخ بازنگری: 12 آبان 1398، تاریخ پذیرش: 20 آبان 1398 | ||
چکیده | ||
هدف: با تغییر نظام سیاسی بعثی در عراق در سال 2003 و درنتیجه برجسته شدن هویتهای قومی و مذهبی جنگ داخلی شدت یافت؛ با ظهور داعش، مداخلات منطقهای و بینالمللی در این کشور به بیشترین حدّ خود رسید و درنهایت با برگزاری همهپرسی استقلال کردستان، سمتوسوی آینده عراق در قالب یک دولت- ملت با چالشهایی جدی مواجه شد؛ هدف اصلی پژوهش بررسی این مسئله است که تحت تأثیر فضای سیاسی- اجتماعی عراق و مؤلفههای مختلف داخلی، منطقهای و بینالمللی، چه سناریوهایی برای نظام سیاسی عراق در یک دهه آینده قابل تصور است؟ روش: در این تحقیق از رویکرد آیندهپژوهی و روش سناریونویسی پیتر شوارتز استفاده شده است. یافتهها: پس از بررسی عوامل و پیشرانهای تأثیرگذار در آینده نظام سیاسی عراق، دو عدم قطعیت اصلی - بهمثابه عوامل تعیینکننده و با قطعیت کم- در خصوص آینده نظام سیاسی این کشور شناسایی شده است که عبارت است از: افزایش یا کاهش اقتدار دولت مرکزی؛ و افزایش یا کاهش منازعات قومی و مذهبی. سه سناریو اصلی بر اساس این عدم قطعیتها طراحی شدهاند: عراق منسجم با اقلیم کردی، تجزیه عراق و فدرالیسم. نتیجهگیری: درصورتیکه توان و اقتدار دولت مرکزی افزایش و منازعات قومی- مذهبی کاهش یابد، نظام سیاسی عراق، به سمت انسجام سوق مییابد. کاهش اقتدار دولت مرکزی و افزایش منازعات قومی- مذهبی باعث تجزیه عراق میشود. افزایش همزمان اقتدار دولت مرکزی و منازعات قومی و مذهبی نیز منجر به ظهور سناریوی فدرالیسم (بر مبنای خطوط قومی- مذهبی) خواهد شد. | ||
کلیدواژهها | ||
عراق؛ نظام سیاسی؛ تجزیه؛ فدرالیسم؛ انسجام؛ آینده پژوهی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Iraq's future political system: drivers and forward scenarios | ||
نویسندگان [English] | ||
ali akbar asadi1؛ Mohammadzaman Rastgoo2 | ||
1Institute for Humanities and Cultural Studies | ||
2modares university | ||
چکیده [English] | ||
Objective: the civil war intensified as a result of the ethno-religious identities highlighted by the Baathist regime change in Iraq in 2003; In the following these conflicts, with the advent of ISIS, regional and international interventions in the country reached their highest levels; finally, Iraq's future direction in the form of a nation-state confronted with serious challenges by holding a referendum on independence for Kurdistan. So, the main question of the study is that what can be considered scenarios for the Iraqi political system for the next decade under the influence of the political-social environment of Iraq and the various components of domestic, regional and international? Method: in order to perform this future study, we use Peter Schwartz scenario planning method. Results: After examining the factors and drivers affecting ethno-religious conflicts of Iraq in three domestic, regional and international dimensions, we identified two main uncertainties - as determinants and with limited certainty - about the future of the Iraqi political system which are: Increase or decrease in authority of the central government; and increase or decrease in ethnic and religious conflicts. Based on these uncertainties, three major scenarios were designed: integrated Iraq with the Kurdish region, disintegration of Iraq and federalism. Conclusion: If the power and authority of the central government increases and ethno-religious conflicts are reduced, the Iraqi political system will lead to coherence. Reduction in the authority of the central government and as well as increasing ethnic-religious conflicts will break down Iraq. The simultaneous increase in the authority of the central government and ethno-religious conflicts will also lead to the emergence of a federalist scenario (based on ethno-religious lines). | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Iraq, Political System, Disintegration, Federalism, Integration, Futures Studies | ||
مراجع | ||
1. اسدی، علیاکبر. (1395 ب). آینده وحدت سرزمینی عراق، قسمت پنجم: نقش عوامل اقتصادی و ژئوپلیتیکی کُردی. ماهنامه آیندهپژوهی، 42، 21-19. 2. اسدی، علیاکبر. (1395 الف). آینده وحدت سرزمینی عراق، قسمت دوم؛ تأثیر پیشرانهای شیعی. ماهنامه آیندهپژوهی، 38، 13-16. 3. اسدی، علیاکبر. (1393). روند دولت- ملتسازی در عراق جدید و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: مؤسسه مطالعات اندیشهسازان نور. 4. اسلامی، مسعود؛ کوهی، ابراهیم؛ راستگو، محمدزمان. (1393). چالشهای تجزیه عراق: منافع امریکا و کشورهای همسایه (ایران، ترکیه و عربستان). فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، 3(2)، 11- 30. 5. اندونی، لمیس. (20 آبان 1396). «چرا اسرائیل از جدایی کردستان عراق حمایت میکند؟»، یورونیوز فارسی، قابلمشاهده در: http://fa.euronews.com/2017/10/07/why-is-israel-supporting-kurdish-secession-from-iraq 6. پورسعید، فرزاد (1389). «برآورد استراتژیک عراق آینده»، فصلنامه مطالعات راهبردی، مقاله 7، دوره 13، شماره 47، بهار89، صص 177-212. 7. پیشگاهیفرد، زهرا؛ کریمی، حسن. (1397). بررسی پیامدهای منطقهای همهپرسی در کردستان عراق، پژوهشهای جغرافیای انسانی،50 (4)، 1029-1047. 8. حافظنیا، محمدرضا (1385). تأثیر خودگردانی کُردهای شمال عراق بر کشورهای همسایه. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، ۸۳، 36-5. 9. خسروی، علیرضا؛ اسدی، علیاکبر. (1397). آینده معمای استقلال کردی؛ بازیگران، موضوعها و استراتژیها. تهران: مؤسسه افق آیندهپژوهی راهبردی. 10. راستگو، محمدزمان. (1386). تأثیر منازعات قومی و مذهبی بر روند سیاسی عراق؛ تجزیه یا انسجام. پایاننامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشکده روابط بینالملل وزارت امور خارجه. 11. راستگو، محمدزمان. (1397). تأثیر منازعات قومی- مذهبی عراق بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران. رساله دوره دکتری، تهران: دانشگاه تربیت مدرس. 12. الرواشدی، عبدالرحمن و آخرون (2012). العرب السنة فی العراق؛ تاریخهم- واقعهم- مستقبلهم، الریاض: مکتب مجلة البیان. 13. الزبیدی، حسن لطیف؛ العبادی، نعمه محمد؛ السعدون، عاطف لافی. (1394). عراق در جستوجوی آینده. ترجمه علی شمس. تهران: مؤسسه مطالعات اندیشهسازان نور. 14. شوارتز، پیتر.(1386). هنر دورنگری: برنامهریزی برای آینده در دنیای عدمقطعیت، برگردان و تدوین: عزیز علیزاده و عبدالمجید کرامتزاده، تهران: مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آیندهپژوهی علوم و فناوری دفاعی. 15. قاسمی، محمدعلی. (1389). بازیگران مؤثر بر آینده عراق: منافع و سناریوها. فصلنامه مطالعات راهبردی، 13(1)، 58-37. 16. قاسمی، محمدعلی. (1390). بازیگران مؤثر بر عراق آینده: منافع و سناریوها در چشمانداز عراق آینده؛ بررسی روندهای داخلی و خارجی. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. 17. گالبرایت، پیتر. (1392). پایان عراق؛ چگونه بیکفایتی آمریکا جنگ نافرجامی را رقم زد؟ ترجمه محمدزمان راستگو و فرج الله اردیزی، تهران: انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی. 18. ناکاش، ییتزاک. (1382). بدون مانیفست؛ نگاهی به وضعیت کنونی شیعیان عراق. ترجمه محمدعلی معتضدیان، فصلنامه زمانه، 13، 68-70. 19. الهاشمی، محمد صادق. (2007)، مشروع المصالحه و مستقبل العراق السیاسی، قم: مرکز العراق للدراسات. 20. هینبوش، ریموند؛ احتشامی، انوشیروان. (1382). سیاست خارجی کشورهای خاورمیانه. ترجمه علی گل محمدی. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 863 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 686 |