تعداد نشریات | 19 |
تعداد شمارهها | 379 |
تعداد مقالات | 3,111 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,215,984 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,824,659 |
اصول و شیوههای نگارش نقد روانشناسانه با استفاده از رویکرد روانشناسی وجودی | ||
پژوهشهای میان رشتهای زبان و ادبیات فارسی | ||
مقاله 1، دوره 1، شماره 1، فروردین 1401، صفحه 1-25 اصل مقاله (1.16 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/irpli.2021.14250.1006 | ||
نویسندگان | ||
ایوب مرادی* 1؛ سارا چالاک2 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
2استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
تاریخ دریافت: 09 مهر 1399، تاریخ بازنگری: 23 آذر 1399، تاریخ پذیرش: 08 خرداد 1400 | ||
چکیده | ||
نقد روانشناسانه یکی از رویکردهای عمدة مواجهه با آثار ادبی محسوب میشود که در دهههای اخیر جایگاه ویژهای یافته است. روانکاوی نویسنده از طریق اثر، بررسی ویژگیهای روانی شخصیتها و روانکاوی خوانندگان جزو اصلیترین زمینههای عملی این نوع نقد محسوب میشود. برای منتقدی که آثار ادبی را از نگاه علم روانشناسی بررسی میکند، هیچ محدودیتی در استفاده از مکتبهای مختلف این علم وجود ندارد و به همین دلیل در میان نقدهای روانشناسانه کمتر رویکردی در علم روانشناسی است که مورد استفاده قرار نگرفته باشد. مکتب وجودی، جریانی در مطالعات روانشناختی است که تحت تأثیر آموزههای فکری اگزیستانسیالیسم در نیمة دوم قرن بیستم شکل گرفت و بهزودی به یکی از مهمترین شاخههای تحلیل روان تبدیل شد. از منظر این رویکرد روانشناسانه، مرگ، آزادی (مسئولیت)، تنهایی و پوچی (بحران معنا) مهمترین دغدغههای انسان به شمار میآیند که کیفیت رویارویی سوژهها با این دغدغهها زمینهساز سلامت یا اختلال در روان آنان است. ازآنجاکه در دهههای اخیر توجه به دغدغههای وجودی در خلق آثار هنری و ادبی بهشکل ویژهای مورد توجه قرار گرفته است و با توجه به این مهم که روانشناسی وجودی اصلیترین زمینة کاربردی مکتب فلسفی اگزیستانسیالیسم محسوب میشود، در این مقاله تلاش شده است تا با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی، شیوة استفاده از این رویکرد روانشناسانه در بررسی انتقادی آثار ادبی بهویژه نوع ادبی رمان مورد بررسی قرار گیرد. نتایج نشان میدهد که موضوعات مرگ، مسئولیت، انتخاب، تنهایی، پوچی، اصالت و رنج اصلیترین مسائلی هستند که منتقدان علاقمند به این زمینه در نقدهای خود به آنها توجه میکنند. | ||
کلیدواژهها | ||
نقد روانشناسانه؛ اگزیستانسیالیسم؛ مرگ؛ آزادی؛ تنهایی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Principles and methods of writing psychological critique using the approach of existential psychology | ||
نویسندگان [English] | ||
ayoob moradi1؛ sara chalak2 | ||
1Assistant Professor, Department of Persian Language and Literature, Payame Noor University, Tehran, Iran | ||
2Assistant Professor, Department of Persian Language and Literature, East Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Psychological critique is one of the main approaches to dealing with literary works. The author's psychoanalysis, the study of the psychological characteristics of the characters, and the psychoanalysis of the readers are the main practical fields of this type. For the critic of psychological criticism, there is no limit to the use of different schools of psychology. For this reason, there is less of an approach in psychology that has not been used. The existential school is a stream of psychological studies that was influenced by existentialism in the second half of the twentieth century and soon became one of the most important branches of mental analysis. From this psychological point of view, death, freedom, loneliness and emptiness are the most important human concerns that the quality of subjects' confrontation with these concerns is the cause of their health or mental disorder. Given that in recent decades’ attention to existential concerns in the creation of works of art and literature has been given special attention, and that existential psychology is the main basis for the use of the existentialism in people's lives. In this article, by using a descriptive-analytical method has been made an attempt to examine the use of this psychological approach in a critical study of literary works, especially the literary type of the novel. The results show that the issues of death, responsibility, choice, loneliness, emptiness, originality and suffering are the main issues that should be considered in the critique of psychology with an existential approach. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Psychological Criticism, Existentialism, Death, Freedom, Loneliness | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
فهرست منابع و مآخذ
کتابها
- احمدی، بابک. (1388). سارتر که مینوشت؛ تهران: مرکز.
- احمدی، ثریا و سعیده مرادی. (1390). اگزیستانسیالیسم، دین و اخلاق؛ تهران: علم.
- جاسلسن، روتلن. (1393). اروین د یالوم؛ ترجمة سپیده حبیب، تهران: دانژه.
- خداپناهی، محمدکریم. (1388). انگیزش و هیجان؛ تهران: سمت.
- شکرکن، حسین و همکاران. (1393). مکتبهای روانشناسی و نقد آن؛ تهران: سمت.
- شولتز، دوان. (1398). نظریههای شخصیت؛ ترجمة یوسف کریمی و همکاران، تهران: ارسباران.
- عباسی، علی. (1390). ساختارهای نظام تخیل از منظر ژیلبر دوران کارکرد و روششناسی؛ تهران: علمی و فرهنگی.
- فرانکل، ویکتور. (1398). انسان در جستجوی معنا؛ ترجمة امیر لاهوتی، تهران: جامی.
- فروم، اریک (1388). گریز از آزادی؛ ترجمة عزتالله فولادوند، تهران: مروارید.
- مگی، برایان. (1374). مردان اندیشه: پدیدآورندگان فلسفة معاصر؛ ترجمة عزتالله فولادوند، تهران: طرح نو.
- ملکیان، مصطفی. (1379). تاریخ فلسفة غرب؛ ج 4، تهران: پژوهشکدة حوزه و دانشگاه.
- نقیبزاده جلالی، میرعبدالحسین. (1390). نگاهی به نگرشهای فلسفی در قرن بیستم؛ تهران: طهوری.
- هریس، امی. (1388). ماندن در وضعیت آخر؛ ترجمة اسماعیل فصیح، تهران: فرهنگ نشر نو.
- یالوم، اروین. (1389). مامان و معنای زندگی؛ ترجمة سپیده حبیب، تهران: قطره.
- ــــــــــــ (1397). رواندرمانی اگزیستانسیال؛ ترجمة سپیده حبیب، تهران: نی.
مقالهها
- امیری، مهسا و امیرعباس علیزمانی. (1397). «بررسی تنهایی اگزیستانسیال در دنیای مدرن و روشهای مواجهه با آن باتکیهبر آراء اروین یالوم»؛ غربشناسی بنیادی، سال نهم، شماره 1: 1-23.
- ایمانزاده، علی و سریه ایمانپور. (1397). «بازنمایی تجربة حس تنهایی اگزیستانسیال دانشجویان دختر مراجعهکننده به مرکز مشاورة دانشجویان دانشگاه تبریز»؛ زن در توسعه و سیاست، شمارة 60: 197-220.
- حسنزاده میرعلی، عبدالله و سعیده پورسلیمی. (1398). «بررسی گرایشهای اگزیستاسیالیستی در داستان روی ماه خداوند را ببوس»؛ رخسار زبان، شمارة 8: 40-56.
- خطاط، نسریندخت و عیسی امنخانی. (1387). «ادبیات و فلسفة وجودی»؛ پژوهش زبانهای خارجی، شمارة 45: 47-64.
- رضایی، قاسم و محمدجواد صافیان. (1392). «مطالعه و تأملی بر رویکرد آلبر کامو به معنای زندگی»؛ پژوهش ادبیات معاصر جهان، دورة 18، شمارة 2: 63-77.
- سلیمی بجستانی، حسین و مهدی وجوانی همت. (1394). «بررسی تطبیقی مفهوم مرگ در روانشناسی وجودی و دیدگاه قرآنی علامه طباطبایی»؛ پژوهشنامة معارف قرآنی، شمارة 22: 7-36.
- عزیزی، میلاد و امیرعباس علیزمانی. (1394). «بررسی دیدگاه اروین یالوم دربارة ارتباط دغدغههای وجودی مرگاندیشی و معنای زندگی»؛ پژوهشهای هستیشناختی، شمارة 8: 19-37.
- عسگری یزدی، علی و مسعود میرزایی. (1397). «مرگاندیشی و معنای زندگی در هایدگر»؛ فلسفة دین، دورة 15، شمارة 1: 25-49.
- علیزمانی، امیرعباس و حبیب مظاهری. (1397). «بررسی مواجهه با رنج تنهایی اگزیستانسیال در اندیشة اروین یالوم و رنج عارفانة فراق در اندیشة مولوی»؛ پژوهشهای فلسفی کلامی، شمارة 78: 70-90.
- عموری، نعیم و مائده ظهری عرب. (1398). «بررسی نمودهای مکتب اگزیستانسیالیسم در رمان دیدار اثر میخائیل نعیمه»؛ پژوهشنامة مکتبهای ادبی، دورة 3، شمارة 6: 33-48.
- گرجی، مصطفی. (1387). «بررسی ماهیت و مفهوم درد و رنج در اشعار قیصر امینپور»؛ پژوهشهای ادبی، سال 5، شمارة 20: 107-130.
- متز، تدئوس. (1382). «آثار جدید درباب معنای زندگی»؛ ترجمة محسن جوادی، نشریة نقد و نظر، سال هشتم، شمارة 29-30: 266-313.
- مسعودی، جهانگیر و خدیجه هاشمی. (1391). «بازخوانی نظریة فطرت دینی در رویکرد معناگرایی ویکتور فرانکل»؛ قبسات، شمارة 63. صص 158-137.
- یالوم، اروین. (1391). «رواندرمانی و معنای زندگی»؛ ترجمة سپیده حبیب، فصلنامة حکمت و معرفت، سال هفتم، شمارة 12. صص 34-33. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 767 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 381 |