اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 347 |
| تعداد مقالات | 2,870 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,260,999 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,396,013 |
انسانشناسی فضای خانه: بازخوانی الگوی کالبدی خانههای پهلوی دوم آذربایجان براساس سبک‌زندگی ساکنین (مطالعۀ موردی : ملکان، بناب و مراغه) | ||
| نشریه علمی اندیشه معماری | ||
| مقاله 2، دوره 6، شماره 11، فروردین 1401، صفحه 17-34 اصل مقاله (1.5 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/at.2021.13774.1610 | ||
| نویسندگان | ||
| ندا عباسی ملکی1؛ الهام اندرودی* 2؛ حامد مظاهریان3؛ سعید خاقانی4 | ||
| 1کارشناس ارشد مطالعات معماری ایران، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران | ||
| 2دانشیارگروه مرمت، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران | ||
| 3دانشیار دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران | ||
| 4استادیار دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران | ||
| تاریخ دریافت: 05 شهریور 1399، تاریخ بازنگری: 10 آذر 1400، تاریخ پذیرش: 15 آذر 1400 | ||
| چکیده | ||
| بیان مساله: پژوهشهای معاصر مرتبط با معماری خانه، اغلب متمرکز بر خانههای ممتاز دارای ارزش میراثی است و در این میان، پژوهش-هایی با محور خانههای معمولی عامه‌ی مردم اندک است و اسنادی مکتوب از آنها وجود ندارد. همچنین پژوهشهای موجود اغلب مطالعات کالبدی را محور شناخت خانه قرار داده اند و به تفاوت‌های رفتاری ساکنین و تغییرات ناشی از نیازهای ساکنین در طول زمان کمتر توجه شده است. در راستای چنین نیازی انسانشناسی فضای خانه توجه خود را به رابطه‌ی میان خانه و مردم و سبک زندگی ساکنین معطوف می‌سازد. سؤال تحقیق: 1.خانههای محدوده‌ی پژوهش، دارای چه الگوهای کالبدی مرتبط با شیوهی زندگی هستند؟ 2. از دیدگاه ساکنین، سبک زندگی در این خانه‌ها در گذر زمان چگونه بوده‌است؟ 3. از منظر ساکنین چه ویژگی‌هایی موجب رضایتمندی یا عدم رضایتمندی از فضای خانه شده‌است؟ اهداف تحقیق: این پژوهش قصد دارد، خانههای غیر فاخر در سه شهرستان استان آذربایجان شرقی را از منظر گفتگوهای مرتبط با ذهنیت مردم ساکن در آن در غالب الگوهای معماری معین به تصویر کشد. روش تحقیق: این پژوهش از رویکرد کیفی و مطالعه‌ی موردی بهره گرفته شده‌است. ابتدا مطالعات نظری پیرامون انسان شناسی فضای خانه و سبک زندگی صورت گرفته و با استدلال منطقی مؤلفه‌هایی بر همین اساس استخراج شده‌است. سپس، برپایه‌ی برداشت‌های میدانی و مطالعات مردم نگارانه، شامل برداشت و مصاحبه‌ی نیمه‌عمیق ساختاریافته، شیوهی زندگی ساکنین و الگوهای معماری 14 نمونه خانه بررسی شده است. مهم‌ترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری تحقیق: سه نمونه الگوهای معماری یافت‌شده در برداشت‌میدانی طبقه‌بندی شدند: خانه-حیاط کوچک نیمه مستقل (1320 ه.ش. و قبل از آن)؛ خانه-حیاط مستقل بزرگ (1330- 1350ه.ش.) و خانههای حیاط‌دار با اتاق‌های تفکیک‌شده به لحاظ عملکرد (1350-1360 ه.ش). براساس دیدگاه ساکنین، خانههای متأخرتر دوره پژوهش (1350-1360ه.ش.) به لحاظ فرهنگی و زیستی پاسخگوی نیازهای ساکنین هستند با تعمیرات کافی، از مطلوبیت مناسب برخوردارند. براساس دیدگاه ساکنین: اصلی‌ترین دلیل تدوام زیست در خانه‌ها، عامل اهمیت حسی و خاطره‌ای و رابطه با حیاط بیان شد. بیشترین تغییرات مربوط به تغییر کاربری فضایی، اضافه شدن آشپزخانه و سرویس بهداشتی به فضای داخلی خانه، همچنین ادغام فضایی بود. فضای انبار و حیاط بنا به شیوه‌ی‌معیشت (باغداری) منطقه جزو فضاهای ضروری در خانه‌هاست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| انسانشناسی؛ فضای خانه؛ سبک زندگی؛ الگوی معماری؛ آذربایجان‌شرقی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Anthropology of Domestic Space: Rereading of Architectural Patterns of Houses in Azerbaijan During 2nd Pahlavi Period according to Lifestyle of Inhabitants (Scope of Malekan, Bonab and Maragheh cities) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Neda Abbasi Maleki1؛ Elham Andaroodi2؛ Hamed Mazaherian3؛ Saeid Khaghani4 | ||
| 1Master of Architectural Studies, Faculty of Architecture, University College of Fine Arts, University of Tehran | ||
| 2Faculty of Architecture, Campus of Fine Arts, University of Tehran | ||
| 3Associate Professor, Faculty of Architecture, Fine Arts University College, University of Tehran | ||
| 4Assistant Professor, Faculty of Architecture, Fine Arts University College, University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| Research Problem: Contemporary research related to house architecture often focuses on distinguished houses with heritage values, and there are few researches focusing on ordinary public houses and sparse written documents of them exist. Also, few attentions have been paid to residents ''behavioral differences and physical changes due to residents'' needs over time. Threfore, anthropology of domestic space focuses on the relationship between houses and people and the lifestyle of residents. Research question: What physical patterns do houses in the research area have based on lifestyle? 2. What has been the lifestyle of these houses over the years from the residents'' point of view? 3. From the residents'' point of view, what characteristics have caused satisfaction or dissatisfaction with their house space? Aims of the research: This study intends to depict ordinary houses in three cities of East Azerbaijan province from the perspective of conversations related to the mentality of the inhabitants in the form of certain patterns. Research Method: This research is a qualitative approach and case study. Based on field perceptions and ethnographic studies, including semi-structured interviews, residents'' lifestyles and architectural patterns of 14 cases of houses are examined. The Most Important Results and Conclusion: Three examples of architectural patterns found in the field survey were classified: semi-detached small house-courtyard (1320 SH and before); Large independent courtyard house (1330-1350 SH) and courtyard houses with rooms separated in terms of function (1350-1360 SH). According to the residents'' view, the later houses of the research period (1350-1360 SH) meet the needs of the residents culturally and practically in relation with nature, and with adequate repairs, they are suitable. According to the residents, the main reason for the continuity of life in the houses was the factor of sense of space and memory importance and relationship with the yard. Most of the alternations were related to usage change, the addition of the kitchen and bathroom to the interior of the house, as well as the integration of departed space. Warehouse and yard space is one of the essential spaces in houses according to the lifestyle (gardening) of the region. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Anthropology, domestic space, lifestyle, architectural pattern, East Azerbaijan | ||
| مراجع | ||
|
آقالطیفی، آزاده (1391). انسان و خانه، تبیین الگوی تعامل انسان و خانه معاصردر ایران، پایاننامه دکترای معماری، دانشگاه تهران.
آقالطیفی، آزاده و حجت، عیسی (1397). بررسی تأثیرپذیری مفهوم خانه از تحولات کالبدی آن در دوران معاصر در شهر تهران، نشریه هنرهای زیبا، دوره 23، شماره 4، صص 41 -56. https://jfaup.ut.ac.ir/article_72186.html
اصلانی، مرضیه (1395).الزامات مطالعه تاریخ معماری ایران با رویکردهای انسان شناسی معماری. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه هنر اصفهان، دانشکده هنر و معماری.
ایزدی‌جیران، اصغر (1391). ظهور انسانشناسی هنر: فاگ، مان، فورگ و بیبویک. مجموعه مقاله‌های نخستین همایش انسانشناسی هنر، صص. 9-30. https://anthropologyandculture.com/wp-content/uploads/2020/10/19295.pdf
پوردیهیمی، شهرام (1391). شهر، مسکن و مجموعهها. تهران: انتشارات آرمان شهر.
حریری، نجلا (1385). اصول و روشهای پژوهش کیفی، واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران.
رحمانی، جبار (1392). فرهنگ‌شناسی: میان‌رشتگی و علم انسانشناسی. فصلنامه مطالعات میان رشته‌ای در علوم انسانی. تابستان: 3 (5). صص 1-19. http://ensani.ir/file/download/article/20140621101049-9582-66.pdf
راپوپورت، ایموس (1391). فرهنگ، معماری و طراحی. ترجمه ماریا برزگر، مجید یوسف‌نیاپاشا. مازندران: شفلین.
راپاپورت، ایموس (1382). خاستگاه‌های فرهنگی معماری. مترجمان: صدف آل‌رسول و افرا بانک. مجلهی خیال. زمستان: 8، صص 56-97. http://ensani.ir/file/download/article/20120329125346-2156-47.pdf
سیراد، ایرین (1395). خانه، انسان شناسی فضای خانگی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
صفائیپور، هادی (1395). انسانشناسی معماری، نشریه روششناسی علوم انسانی، دوره 21، شماره 89، صص 79-106. http://ensani.ir/file/download/article/20180114084008-9897-193.pdf
غزنویان، زهرا (1396).جهان خانگی ما.تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
فلامکی، محمدمنصور و ربوبی، مصطفی (1384). معمـاری بـومی،نشر فضا، تهران.
فلاح، الهام (1397). سازگاری ساکن و مسکن مکاشفه شیوه سازگاری خانواده یزدی و مسکن معاصر. پایان نامه دکتری معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران.
فکوهی، ناصر و غزنویان، زهرا (1391). بررسی انسان شناختی تنوع فضایی مطلوب از منظر ساکنان خانههای شهری تهران، البرز و قزوین، نشریه پژوهشهای انسانشناسی ایران، سال دوم، شماره 3، صص 29-52. https://ijar.ut.ac.ir/article_50665_ed4280269b7acb4bae1b3b61518b73f9.pdf
کرسول، جان دبلیو (1396). طرح پژوهش رویکردهای کمی، کیفی و ترکیبی،مترجمان علیرضا کیامنش، مریم دانای طوس. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی علامه طباطبایی.
ماکن هابر، جوانا (1396). تاریخچه مفهوم سبک زندگی. فصلنامه فرهنگی- اجتماعی طعم زندگی. 5(2).صص 25-36. http://iribresearch.ir/sabk_zendegi/pdf/1.pdf
مهدوی کنی، محمد (1386). مفهوم سبک زندگی و گستره آن در علوم اجتماعی، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، شماره سال اول، شماره 1.صص 199-230 . http://www.jicr.ir/article_75_afbc28b9ec36679f80f0dd508393634c.pdf
Altman, Irwin, Werner, Carol, M. (1985). Home environments. Plenum Press.
Cieraad, Irene. (2006). At Home: An Anthropology of Domestic Space. Syracuse University Press.
Hanan, H. (2012). Modernization and Cultural Transformation: The Expansion of traditional Batak Toba house in Huta Siallagan, Social and behavioral science, 50, 800,-811.
Lawrence, Roderick J. (1987). Housing, dwellings and homes: design theory, research and practice. New York: Wiley.
Lucas, Ray. (2020). Anthropology for Architects, Social Relations and the Built Environment. Bloomsbury Visual Arts.
Rapopor, Amos. (1969). House Form and Culture. Prentice Hall Publishing.
Turgut, Hulya. (1995). Normative values and their cultural roots in the traditional Turkish house. TDSR. vol11.pp:65-74. https://www.jstor.org/stable/41757185
Waterson, Roxana. (2014). The Living House: An Anthropology of Architecture in South-East Asia.Tuttle Publishing. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,604 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 360 |
||